27. Mondriaan rijst de pan uit

Uil laat de kinderen iets moois zien en heeft een plannetje…spelen jullie mee? Kennis maken met de techniek Visual Thinking Strategies en schilderijen van Mondriaan. Ontdekken hoe je rijzende verf kunt maken en daar een abstract schilderij mee maken. Onder ‘extra informatie’ kun je meer lezen over Piet Mondriaan, zijn schilderijen, en de kunststroom ‘De stijl’ waar ook architect Gerrit Rietveld deel van uit maakte. Zie werkboek voor volledige lesbeschrijving, voorbereiding, oriëntatie, verkenning, uitvoering en verwerking. Leeropbrengsten SLO, O&O en STEAM staan in de bijlage.

Materialen:
  • Recept voor koekjes met én zonder zelfrijzend bakmeel
  • Werken van Piet Mondriaan

Koekjesrecepten
Wat doet zelfrijzend bakmeel eigenlijk? Wat is het verschil met gewone bloem? Dat kun je het beste zelf ontdekken, én proeven! Maak twee porties van onderstaand deeg. Gebruik voor één portie zelfrijzend bakmeel, en voor de andere portie gewone patentbloem. Voor de rest zijn de recepten hetzelfde.

  • 250 gram bloem
  • 250 gram zelfrijzend bakmeel
  • 2x 100 gram suiker
  • 2x 125 gram roomboter
  • 2x 1 ei
Meng in een kom de bloem, 100 gram suiker, een ei en 125 gram boter. Kneed alles goed tot een deeg. Meng in een andere kom het zelfrijzend bakmeel, 100 gram suiker, een ei en 125 gram boter. Meng ook dit goed. Strooi een klein beetje bloem op twee werkbladen en rol op elk werkblad een deegbol uit tot iets minder dan 1 centimeter. Nu kun je de koekjes uitsnijden of -steken. Leg de koekjes op een met bakpapier bedekte bakplaat en bak ze 15 minuten (of tot ze goudbruin zijn) in een voorverwarmde oven op 180 graden. Als de koekjes een beetje zijn afgekoeld kunnen ze onderzocht worden met alle zintuigen.

Welke verschillen kun je zien?
Welke verschillen kun je ruiken?
Welke verschillen kun je voelen als je op een koekjes duwt?
Welke verschillen kun je horen als je op een koekje tikt?
En tenslotte, welke verschillen kun je proeven?

Werken van Piet Mondriaan
Hieronder een aantal voorbeelden van de werken van Mondriaan.

Mondriaanhuis Amersfoort
Copyright: FaceMePLSCreative Commons License Compositie met rood, zwart, geel, blauw en grijs (1921).

Tableau I, by Piet Mondriaan

Tableau I Copyright: Piet Mondrian [Public domain] via Wikimedia Commons 

Victory Boogie Woogie

Victory Boogie Woogie
Copyright: marie-ll Victory Boogie Woogie (onvoltooid; geschilderd tussen 1942-1944)

Victory Boogie Woogie was het laatste werk van Mondriaan. Hoewel hij er twee jaar aan gewerkt heeft, maakte hij het nooit af. Mondriaan overleed op 71-jarige leeftijd in New York, in de Verenigde Staten.

Extra informatie:

Piet Mondriaan werd geboren in 1872 en overleed in 1944. Bij de eerste tentoonstelling van zijn schilderijen was hij pas 18 jaar oud en hij heeft tot aan het eind van zijn leven geschilderd. Zijn eerste schilderijen leken heel veel op het werk van andere schilders uit die tijd, maar langzaamaan ging hij steeds abstracter schilderen. Vanaf 1917 zijn er geen dingen of mensen meer te herkennen in Mondriaan’s schilderijen; alleen nog vlakken van primaire kleuren en grijstinten, en lijnen. 

Gerrit Rietveld en ‘De Stijl’
Mondriaan ging samenwerken met een groepje kunstenaars en architecten, zoals Gerrit Rietveld, die zichzelf ‘De Stijl’ noemden. Je kunt aan twee beroemde ontwerpen van Rietveld, een stoel en een huis, goed zien dat ze elkaar inspireerden.

By User:Husky (Own work) [CC BY 3.0], via Wikimedia Commons Het Rietveld Huis
Picture taken by User:Ellywa, with permission of the owner of the chair [CC BY 3.0], via Wikimedia Commons 

Navigeer:

Terug naar overzicht
Feedback formulier

Handpoppen:

Uil

Waar:

Overal

Thema’s:

Beroepen, Emoties, Feest, Herfst, Kleur, Mijn huis, Nederland, Vormen, Vroeger, Wonen

Woordenschat:

Mondriaan, abstract, blauw, de kleur, de kunst, de magnetron, de schilder, dik, dun, geel, hard, heet, het reliëf, het schilderij, het vlak, kijken, koud, krom, modern, observeren, primaire kleuren, recht, rijzen, rood, scheef, schilderen, stollen, verhitten, verven, verwarmen, vloeibaar, wit, zacht, zwart